Kardinale fouten in epidemiebestrijding

Een goede epidemiebestrijding is gestoeld op 4 poten, maar onze regering offerde 3 poten moedwillig op aan die ene poot, vaccinatie. Een blunder.

Toen de QR-code als beloning voor gevaccineerd zijn in 2021 werd ingevoerd, liepen de besmettingscijfers weer op. De reden: de overheid voerde slechts één campagne, namelijk inzetten op een zo hoog mogelijke vaccinatiegraad. En dat ten koste van de overige drie manieren een epidemie te bestrijden: de preventieve maatregelen van 2020, vroegtherapie en inzetten op een verbetering van de algemene gezondheid.  Het zou een stabiele stoel met 4 poten kunnen zijn, maar de regering koos voor balanceren op de traditionele éénpotige melkkruk.

De start van de epidemiebestrijding was de campagne in 2020: preventie via hygiënische maatregelen, uitlopend op een bonte verzameling van maatregelen, de lockdown.

In dit pakket zitten een paar essentiële maatregelen tegen een epidemie. De belangrijkste: als je een besmetting kunt overdragen (en dat kan als je COVID-19 hebt, maar, zij het in mindere mate, ook na vaccinatie!), isoleer je je van anderen. Wat er nu in 2021, in de tweede campagne gebeurde is dat medisch noodzakelijke maatregelen ingeruild worden voor een onverantwoord vrij gedrag met een QR-code. Weinigen waren verbaasd dat besmettingen weer stegen na “Dansen met Jansen”. Maar de regering hoort kennelijk niet bij diegenen die ook maar enig begrip hebben van het bestrijden van een epidemie. Vaccinatie wordt door de regering op oneigenlijke wijze aantrekkelijk gemaakt. Uiteindelijk is het een kapitale blunder als zij de QR-code als premie geeft op de vaccinatie en de 2020 maatregelen worden afschaft. Het zijn niet de niet-gevaccineerden die een bedreiging zijn, maar voor het wederom opvlammen van de epidemie moeten we kijken naar dit onverantwoordelijke beleid, omdat de Jonge eenvoudigweg negeert dat de vaccinatie niet alleen een onvolledige dekking geeft van bescherming tegen ziekte maar veel belangrijker, dat deze op termijn niet volledig beschermt tegen overdracht van COVID-19.

Naast deze twee campagnes zijn er twee andere poten onder de stoel van de epidemiebestrijding waar onze regering kansen laat liggen.
Op de eerste plaats is dat de actieve positieve preventie. Het zelf werken aan je gezondheid en daarmee de weerstand vraagt een actieve ondersteuning van de regering. Maar de regering heeft de coronacrisis niet aangegrepen om mensen te stimuleren om via een verbetering van de gezondheid hun kwetsbaarheid voor het virus te verminderen. Overigens: de meeste doden kenmerkten zich door aandoeningen als obesitas, diabetes en hypertensie die al jaren geleden in een preventief ingestelde gezondheidszorg hadden kunnen worden aangepakt. Dat deze campagne te laat komt is een oneigenlijk argument. Immers, mensen die nu doodgaan hadden bijna twee jaar intensief richting een andere leefstijl kunnen worden gedirigeerd, en de mensen die nu de dans ontspringen moeten niet een volgende epidemie alsnog het slachtoffer worden van een ongezonde leefstijl.  

Veelal wordt gesteld dat leefstijl maar moeizaam verandert. Dat is een bizarre opmerking uit de mond van mensen, die vervolgens een mondkapje opdoen, geen handen schudden, die niet meer bij opa en oma op bezoek gaan, hun kinderen thuishouden, thuiswerken. Hoezo is het niet mogelijk om leefstijl te veranderen? Als de overheid nu eens, net zo enthousiast als ze dat nu doet met de coronamaatregelen, ook met betrekking tot lifestyle de juiste begeleidende maatregelen treft (bijvoorbeeld de op 1 januari 2019 verhoogde BTW op groente een fruit verlagen) en dit via persconferenties uitdraagt? 

De 4e poot die afgezaagd is onder de epidemiebestrijdingsstoel, is de vroegtherapie. 

Als Covid-19 een A-ziekte is, rechtvaardigt dat het stimuleren van onderzoek naar vroegtherapie als HCQ/zink en Ivermectine. Echter succes van deze interventies zou de vaccinatiecampagne in gevaar brengen. Ze werden door de overheid actief tegengewerkt, zoals bijvoorbeeld via het in het vooruitzicht stellen van hoge boetes voor artsen die zich aan deze “kwakzalverij” zouden bezoldigen.

In de campagne tegen COVID-19 zijn 3 van de 4 poten van de preventie bewust geofferd aan die ene poot, vaccinatie.  Gaandeweg is vaccinatie een doel op zich geworden wat ook zichtbaar wordt wanneer individuele bescherming als doel van vaccinatie vervangen wordt door groepsimmuniteit.
Of die praktisch gezien haalbaar is, is de vraag nu het duidelijk wordt dat ook na vaccinatie elkaar besmetten na verloop van enige tijd toch weer mogelijk is.

Als de druk op de zorg weer toeneemt staat de regering voor de lastige taak de essentiële maatregelen van 2020 weer in te voeren, en dat zal moeizaam gaan omdat de bevolking niet het gevoel heeft dat het eerder gedane beloftes uitbetaald heeft gekregen. Deed de overheid dat eerst via algemene maatregelen van bestuur, januari 2023 moet de Eerste Kamer instemmen met de verandering  van de wet om deze maatregelen een soliede juridische basis te geven

Het was kortzichtig om, zelfs al leek (op korte termijn) vaccinatie een krachtig middel, bij een groot probleem één campagne te promoten ten koste van 3 andere.
Toen de preventie-stoel met 4 poten te vervangen was door het melkkrukje, met slechts 1 poot (vaccinatie)  bleek deze geleidelijk aan minder sterk blijkt te zijn dan gehoopt. Vaccinatie levert slechts tijdelijke bescherming en overdracht van het virus wordt nauwelijks geblokkeerd. 
Bij een volgende variant of een epidemie met een nieuw virus wil de overheid nu alle maatregelen die in de Corona crisis werden ingezet, via een decreet van de minister met een beroep op de Wet Publieke Gezondheid kunnen invoeren. Ook al zijn deze maatregelen niet geëvalueerd.

De kardinale fout van 2021 wordt zodoende niet herhaald. Maar even goed wordt positieve   preventie genegeerd. Een soliede basis voor epidemie bestrijding ontbreekt vooralsnog, burgerlijke vrijheden zijn het kind van de rekening.  

In 'Bodemloos, zorg voor de zorg' stel ik een ander model voor van de gezondheidszorg met een andere invulling. In de toekomst kan onze 'ziekenzorg'  alleen maar kan bijven bestaan als daar een basis onder ligt van  goede 'gezondenzorg'.